پرسش :

چرا دین اسلام در حکم پوشش و حجاب بین زنان و مردان تفاوت قائل شده است؟


پاسخ :
احکام تشریعی اسلام، متناسب با ویژگی های تکوینی و به منظور تأمین مصالح و دفع مفاسدی است که افراد را تهدید می کند. تفاوت زن و مرد در بسیاری از احکام تشریعی از جمله حجاب، نشأت گرفته از تفاوت های تکوینی آن ها است.

تحقیقات علمی و «فیزیولوژی» و روان شناسی در باب تفاوت های جسمی و روحی زن و مرد ثابت کرده است که مردان نسبت به محرک های چشمی حساس تر از زنانند و برعکس، زنان در مقابل محرک های لمسی حساسیت بیشتری دارند.(1) تحقیقات و تجربه های علمی نشان می دهد که آن اندازه که مرد از نگاه کردن به تن و اندام زن تحریک می شود، زن از مشاهده بدن مرد تحریک نمی شود. همچنین در روان شناسی جنسی نیز ثابت شده است که تمام سطح بدن زن برای مرد محرک است، امّا در مرد چنین نیست.(2)

دین مقدس اسلام نیز متناسب با ویژگی ها و تفاوت های تکوینی زن و مرد، احکام و تعالیم نورانی خود را تشریع کرده است؛ مثلاً برای حفاظت مردان از مفاسد ناشی از حسّاسیت بیشتر آنان نسبت به محرک های چشمی شهوت انگیز، آنان را به مراقبت و کنترل بیشتر چشم در مواجهه با نامحرم مأمور کرده است.

در حدیثی از امام رضا(علیه السلام نقل شده است که فرمود: 
«حُرِّمَ النَّظَرُ إِلَى شُعُورِ النِّسَاءِ الْمَحْجُوبَاتِ بِالْأَزْوَاجِ وَ غَیْرِهِنَّ مِنَ النِّسَاءِ لِمَا فِیهِ مِنْ تَهْیِیجِ الرِّجَالِ وَ مَا یَدْعُو التَّهْیِیجُ إِلَى الْفَسَاد»(3)؛ (خداوند نگاه کردن به موهای زنان ازدواج کرده محجوبه و غیر آن ها را حرام کرده است؛ زیرا نگاه شهوت انگیز مردان، باعث تهییج جنسی، و تهییج جنسی موجب فساد است).

در مقابل، به دلیل لطافت و حساسیت بیشتر زنان نسبت به محرک های لمسی، برای حفاظت آنان از مفاسد ناشی از این ویژگی، آنان را به حجاب و پوشش بیشتر در مواجهه با مردان نامحرم دستور داده است.

پی نوشت:
(1). فرهنگ‌ برهنگی‌ و برهنگی‌ فرهنگی‌، حداد عا‌دل‌، غلامعلی‌، سروش، تهران‌،1370 شمسی، چا‌پ‌ چها‌رم، ص 63.
(2). همان، ص 64.
(3). علل الشرائع، ابن بابویه، محمد بن على، کتاب فروشى داورى، قم‏، 1385 شمسی / 1966 میلادی، چاپ اول، ج ‏2، ص 565، (علة تحریم النظر إلى شعور النساء المحجوبات).

منبع: اسلام شناسی و پاسخ به شبهات، رضوانی، علی اصغر، مسجد مقدس جمکران، قم، 1386 شمسی، چاپ سوم، ص 528.

پرسش های مرتبط با حجاب:

آیا آیه حجاب برای همه زنان مسلمان است‌؟

آیا پوشیدن چادر برای زنان واجب است؟ حجاب کامل یک زن چگونه باید باشد؟

رابطه حیا، عفاف و حجاب را بیان نمایید.

هدف از تشریع حجاب اسلامی و فلسفه‌ی حجاب و پوشش چیست؟

مفهوم حجاب چیست و از نظر قرآن و حدیث، حجاب و پوشش اسلامی دارای چه ابعاد و اقسامی است؟